Stikstof en koolstof: nauw met elkaar verbonden

Om ons 45-jarig jubileum te vieren, delen we vooruitstrevend werk uit de afgelopen jaren. Dit keer ons artikel “De kostbare balans van koolstof en stikstof” uit 2016. Door uit te gaan van het evenwicht tussen beide elementen kun je het bodemleven stimuleren en de natuur ‘gratis’ het werk laten doen. Waarom is dat evenwicht zo belangrijk?

De juiste dynamiek tussen koolstof en stikstof

Een agrarisch ondernemer staat voor een uitdaging: hoe brengt hij de juiste balans aan tussen koolstof en stikstof? Beide elementen zijn cruciaal voor de bodemvruchtbaarheid. Als koolstof de overhand heeft, leidt dit tot plantenresten die moeilijk verteren zijn. Als stikstof domineert, verdwijnt de samenhang in de bodem: het bodemmateriaal valt als los zand uit elkaar. De juiste verhouding tussen koolstof en stikstof zorgt voor samenhang,  dus voor een goede bodemstructuur waardoor planten diep wortelen. De aanwezigheid van wormen zorgt ervoor dat de organische stof tot diep in de bodem werkzaam wordt.

De bodem onder mais en onder hoogstamfruit

De teelt bovengronds is medebepalend voor het evenwicht. Zo laat mais weinig koolstof na en drijfmest – die geregeld op maispercelen wordt ingezet  – bevat relatief veel stikstof. Het resultaat is een bodem waarin organische stof wordt afgebroken. Bij een bodem waarop hoogstamfruit staat en grasklaver wordt ingezet is het resultaat gunstiger: het bodemleven wordt positief gestimuleerd, mede dankzij het vee dat onder de bomen graast en de mest die direct wordt opgenomen. De bodem raakt goed doorworteld en het bodemleven zorgt voor verdeling van organische stof in het bodemprofiel.  

De juiste balans tussen koolstof en stikstof zorgt, samen met het bodemleven, voor een goed doorwortelbare teeltlaag. Dit staat helder verwoord in het artikel. Download het hier

Al vanaf het eerste uur denken en handelen wij vanuit de wetenschap dat mens, dier, plant en bodem met elkaar samenhangen. Nu, 45 jaar later, staan we te midden van een groeiende beweging die zich aansluit bij onze integrale aanpak voor een veerkrachtige landbouw, voeding en gezondheid. Om dit te vieren herplaatsen we een aantal vooruitstrevende Bolk-publicaties: rapporten, concepten of systemen die actueler zijn dan ooit. Lees ook het interview met onze directeur Ilse Geijzendorffer over waarom ons eigenwijze onderzoek hard nodig is.

Geplaatst op:
06-12-2022