Lupine voor innovatieve akkerbouwers

Voordelen voor het hele bedrijf

Akkerbouwbedrijven in Nederland groeien in omvang en hebben op steeds grotere percelen een minder diverse vruchtwisseling. Dat leidt tot teruglopende bodemvruchtbaarheid, minder biodiversiteit en een monotoon landschap. Lupine is een teelt die kansrijk is, omdat de bonen geschikt zijn voor menselijke consumptie en goed verwerkt kunnen worden in vegetarische gerechten en snacks. De vraag naar eiwitrijke gewassen vanuit de verwerkende markt stijgt ondertussen ook flink en lupine is daarmee een duurzaam alternatief voor soja, een teelt die van ver komt en waarvoor vaak tropisch bos gekapt wordt. Daarnaast is lupine als diepwortelend vlinderbloemig gewas een uitstekende stikstofbinder en droogtetolerante bodemverbeteraar voor de Nederlandse akkerbouw. De lupine kan daarbij zowel in monoteelt als ook in mengteelt met onder andere granen geteeld worden. In beide gevallen profiteert een volgteelt van de stikstofrijke gewasresten waardoor ook hierin minder (kunst)mest nodig is. Geen wonder dat lupine als een innovatieve teelt wordt gezien die veel voordelen biedt voor het hele akkerbouwbedrijf.

Beperkte kennis noopt tot samenwerking

Er is echter beperkt kennis over lupine onder Nederlandse akkerbouwtelers: nog maar weinig van hen hebben er ervaring mee opgedaan. Dat komt omdat lupine tot voor kort een weinig rendabele teelt was ten opzichte van ui of aardappel. Nu in Europa de seinen op groen staan als het over plantaardige eiwitgewassen gaat, vooral als deze biologisch geteeld worden, is de tijd rijp om de kennis te bundelen en uit te rollen onder belangstellende akkerbouwers. Onze eerdere teeltproeven, veredelingsonderzoek en begeleiding van telers liggen aan de basis van dit project. Bovendien past dit innovatieve gewas zelf ook naadloos bij onze visie op duurzaamheid, biodiversiteit en de natuurinclusieve landbouw.

Praktische kennis en oplossingen

Relevante vragen die worden beantwoord in het project zijn: hoe is lupine inpasbaar in het bouwplan?  Wat zijn de voor-en nadelen? Wat is de winst in biodiversiteit en bodemgezondheid? En waar moet je als akkerbouwer rekening mee houden bij zaaien, beregenen, onkruid en ziektes bestrijden, dorsen en oogsten? Dankzij onze nauwe banden met de praktijk kunnen wij concrete adviezen op maat bieden en deze koppelen aan de meest recente wetenschappelijke inzichten in lupineteelt.

Ook aandacht voor afzet en de community

Naast teelt en veredeling hebben de projectpartners ook aandacht voor de afzet en de telerscommunity. Zo biedt de website Lekker Lupine tal van mogelijkheden voor de verkoop van lupinezaad en -bonen. Zelfs consumenten worden erbij betrokken met aantrekkelijke recepten om de relatief onbekende lupineboon als vegetarische smaakmaker te promoten. Het doel is uiteindelijk om in 2025 te komen tot een vaste groep van zo’n 40 lupinetelers die gezamenlijk een areaal van zo’n 75 hectare beheren.

Eerste resultaten

Het eerste resultaat is een teelthandleiding die door het Louis Bolk Instituut is geschreven. Verder is er al een aantal trainingsdagen en workshops georganiseerd. Ook voor de komende tijd staan dergelijke bijeenkomsten gepland. Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met Proeflab Wageningen, Lekker Lupine en André Jurrius van Ekoboerderij De Lingehof.

Lees ook

Begin 2024 is een nieuw lupineproject gestart, gericht op het ontwikkelen van glutenvrije mengteelten van lupine met haver of huttentut: Lupine uit mengteelt op de Nederlandse keukentafel.