Project HuMUS: alle stakeholders rond de tafel voor een gezonde bodem

De bodem speelt een cruciale rol in het leveren van voldoende voedsel. Maar bodems zijn ook onmisbaar als het gaat om natuur en ecosysteemdiensten, zoals het zuiveren van water en lucht, het beperken van de effecten van klimaatverandering en het beschermen van de kust. Uiteenlopende bedrijven en organisaties werken aan optimale bodems, elk vanuit hun eigen expertise en belangen. Maar een integrale aanpak ontbreekt. Dat zorgt ervoor dat het vitale belang van bodems onvoldoende erkend wordt. Het Europese project HuMUS, waarin het Louis Bolk Instituut deelneemt, wil het tij keren en de aandacht voor de bodem vergroten. Maar hoe?

Gesprekken over de bodem

In het Europese project HuMUS voeren geïnteresseerde deelnemers het gesprek over de bodem. Voor Nederland betekent dit dat agrarische ondernemers, terreinbeherende organisaties, beleidsambtenaren, waterschappen en natuurorganisaties intensief met elkaar discussiëren over effectief en goed en gezond bodembeheer. Want wat is goed en gezond beheer eigenlijk? En hoe zorgen we ervoor dat we samen de bodems zodanig beheren dat ieders belangen gerespecteerd worden, nu en op de lange termijn? Dat wat een boer belangrijk vindt, kan soms afwijken van wat een waterbeheerder wenst. De eerste is gericht op voedselproductie, bodemvruchtbaarheid en een stabiel inkomen. De tweede wil veeleer de bodemconditie optimaliseren voor waterzuivering en het waterbergend vermogen van de bodem, van belang bij hevige of onregelmatige neerslag. Dankzij een gezamenlijk gesprek hierover ontstaat er meer begrip, uitwisseling van zienswijzen en een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de bodem.

Unieke aanpak met alle stakeholders

Veel (andere) bodemprojecten kenmerken zich door de focus op één of twee doelgroepen. Dan is het bijvoorbeeld van belang dat agrarische ondernemers aan bodemvruchtbaarheid leren werken door het verhogen van het organische stofgehalte. In het project HuMUS komen echter een groot aantal stakeholders aan bod. Dankzij zijn uitgebreide kennis, contacten en expertise op het gebied van bodembeheer coördineert, faciliteert en begeleidt het Louis Bolk Instituut de gesprekken tussen deze stakeholders. Om de integrale aanpak te waarborgen maken onderzoekers gebruik van een speciaal ontwikkelde gesprekstool de meetlat. Ook organiseren ze veldexcursies en workshops voor hen. Daarnaast is er eind 2023 een Open Call voor projecten, om nog meer initiatieven op het gebied van gezond bodembeheer te ondersteunen (ga voor meer informatie naar de HuMUS website).

HuMUS in de beginfase

HuMUS is in 2023 van start gegaan en het loopt tot 2025. In Nederland is Friesland de provincie waar de eerste ontmoetingen en workshops plaatsvinden. Het project bevindt zich dus nog in de beginfase. Daarna zal het uitgerold worden in andere provincies. De resultaten uit alle gespreksrondes en bijeenkomsten zullen onderzoekers van het Louis Bolk Instituut publiceren in vakbladen en delen op wetenschappelijke conferenties. 

Maar liefst acht Europese lidstaten nemen deel aan HuMUS. Het uiteindelijke doel is dat de opgedane kennis, innovatieve inzichten en nieuwe netwerken in Europa breed gedeeld worden en dat de focus op en aandacht voor gezond bodembeheer beklijven.

Voor dit project werkt het Louis Bolk Instituut samen met Van Hall Larenstein en Europese projectpartners. 
Dit project heeft financiering ontvangen van het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon Europe van de Europese Unie, subsidieovereenkomst nr. 101091050.

Lees ook

Bodem en biodiversiteit
PPS Beter Bodembeheer